di Ivan Marongiu
Tzisgiordània e Gerusalemme Est: Save the Children, 4 pipios ogna 5 s’intendent “abbandonados dae su mundu”
Bator pipios ogna chimbe s’intendent “abbandonados dae su mundu” a pustis de sa demolitzione de sas domos issoro; tristura, timoria, depressione e ànsia sos sinnos printzipales de ammustrados dae sos prus minores. Sunt solu una pariga de datos chi nde essint a campu dae su raportu nou de Save the children subra sa cunditzione de sos minores in Tzisgiordània e Gerusalemme Est. S’organizatzione invitat su guvernu israelianu a pònnere fine a sa demolitzione de domos e propiedades in sos Territòrios Palestinesos ocupados.
Su raportu, intituladu “Speranza sotto le macerie”, est istadu redatadu gràtzias a su coinvolgimentu de 217 famìlias palestinesas cun 67 pipios tra sos 10 e sos 17 annos, in Tzisgiordània e in Gerusalemme Est, chi ant bidu sa demolitzione de sas domos issoro pro manu de sas autoridades israelianas in sos ùrtimos deghe annos. S’80% de sos pipios intervistados at afirmadu de non tènnere prus fidùtzia in comunidade internatzionale, ma fintzas de sas autoridades locales e de sos babbos chi los diant dèpere agiuare e difèndere. Su raportu at rilevadu fintzas chi sa majore parte de sos genitores (76%) e de sos operadores sanitàrios s’intendet impotente cun sos fìgios issoro a pustis de àere pèrdidu sa domo. Proant birgòngia , fele e arrenegu. “Custos resurtados diant dèvere èssere unu signale de avertimentu pro sa comunidade internatzionale: sos pipios e sas famìlias issoro s’intendent sena peruna isperàntzia. Dae su 1967, sas autoridades israelianas ant betadu a terra 28.000 domos palestinesas. Ogni demolitzione at irraighinadu una famìlia intrea, distruende sos bisos e sos isperos de 6.000 pipios e de sas famìlias issoro in sos ùrtimos 12 annos. Custas demolitziones – denùntziat su raportu – non vìolant su deretu internatzionale ebbia, ma rapresentant fintzas un’ostàculu a su deretu de sos pipios de àere una domo segura e de pòdere andare a iscola in seguridade. Comente Paisu ocupante, Israele devet amparare sos deretos de cussos chi bivent suta s’ocupatzione, mescamente sos pipios”, at decraradu Jason Lee, diretore de Save the Children pro sos Territòrios Palestinesos ocupados. Sa parte prus manna de sos pipios intervistados at ammustradu “sinnos de malistare, comente tristura, timoria, depressione e ànsia. Su prus de sas famìlias (80%) at decraradu chi s’impatu subra sas cunditziones econòmicas issoro est istadu devastante: prus de ¼ de issos at pèrdidu su traballu a pustis de sa demolitzione, e sa situatzione est agravada dae sa crèschida esagerada de su costu de sa vida. Mancari custu, pagas famìlias narant de àere retzidu un’agiudu finantziàriu pro si torrare a costrùere una domo”.
“Sos pipios devent pòdere torrare a isperare. Sena isperu non b’at possibilidade pro sos issos de bìvere in paghe. S’acabbu de sas operatziones de gherra de sos mese colados, arribbadu a pustis de s’aumentu de sas violèntzias a Gaza e in su sud de Israele, est solu su primu passu. Sa comunidade internatzionale non podet ismentigare s’òbrigu suo de tutelare sos deretos de sos pipios palestinesos e de fàghere pressione pro una solutzione de una gherra chi durat prus de degh’annos”, at agiuntu Jason Lee. Dae inoghe s’apellu a su guvernu nou israelianu “a l’acabbare deretu cun sa demolitzione de sas domos e de sas propiedades in sos Territòrios Palestinesos ocupados e a revocare sas polìticas de apartheid chi creschent s’arriscu de trasferimentu fortzadu de sas comunidades palestinesas”.
Duncas, 80% de sos pipios intervistados, segundu su report “La speranza sotto le macerie”, at manifestadu sentimentos de impotèntzia e disisperu in sos cunfrontos de su tempus benidore. Sos pipios ammustrant fintzas sinnos craros de tràuma e de ànsia. “Sighimus a nos iscostiare pro agatare unu logu acanta bìvere”, at contadu unu pitzocheddu de 14 annos intervistadu pro su raportu. “S’instabilidade est faghendemi ammachiare. Intendo chi in totue deo ande, at a arribbare s’esertzitu israelianu a distrùere sa vida mea”.
“Totu custu chi tèngio sunt ammentos tristos.- narat un’àteru pitzocheddu de 14 annos- M’intendo galu traumatizadu dae sos sordados e de sos canes issoro chi atacant e ferint a babbu meu durante s’òpera de demolitzione. Ogna note mi biso sos bulldozer chi nde betant sos muros de sa domo nostra. Oramai non resesso prus a dormire bene”.
Save the Children decrarat chi belle totu sos pipios interessados at ammustradu artos livellos de amargura, sentimentos de timoria, depressione e disisperu. Sos pipios ant decraradu de tènnere ansia e iscunfortu, de s’intèndere comente chi non b’aeret unu logu seguru pro issos. Su sentimentu prevalente est s’iscoramentu.
Est craru chi sas demolitziones ant un’impatu devastante subra sas famìlias. Su raportu at rilevadu chi sa majoria – s’80% – de sas famìlias at tentu unu dannu finatziàriu e economicu mannu, cun 1/4 de sos capufamìlia chi ant devidu lassare s’ocupatzione issoro pro ite si sunt devidos trasferire in àteras biddas a largu de cantu traballaiant.
Puntende su pòddighe contra sa devastatzione causada dae su programma israelianu de demolitzione illegale de domos, su diretore in sos Territòrios Palestinesos Ocupados pro Save the Children at afirmadu: “Custos resurtados ispantosos e orrorosos diant dèvere èssere unu sinnale de avertimentu pro sa comunidade internatzionale: sos pipios e sas famìlias issoro s’intendent impotentes”.
Jason Lee at fatu un’apellu a sa comunidade internatzionale, invitendela a retènnere Israele responsàbile de sas numerosas violatziones suas e signalende chi domos e iscolas ant a sighire a èssere destrùidas dae s’istadu de ocupatzione si Israele no at a pagare pro sas cunsighèntzias de su cumportamentu criminale suo.
“L’esèrtzitu [israelianu] at distrùidu domo nostra, l’ant fatu pro chimbe bias. Sos israelianos non permitent a nemos de bìvere in domo issoro”, at naradu una pisedda de 13 annos in su raportu.
A parte sas domos destruidas, su bilantzu de su nùmeru de iscolas iscalabradas dae sos bombardamentos israelianos a Gaza est de 50 edifìtzios, cun cunseguèntzias pro belle 42.000 pipios. Sos atacos a iscolas e ispidales costituint una grave violatzione contra sos pipios. Sos edifìtzios iscolàsticos non sunt istados corfidos solu dae sos atacos aèreos ma, segundu cantu at decraradu s’agèntzia de sas Natziones Unidas pro sos rifugiados palestinesos, 47.000 isfollados sunt istados ispintos a impreare sas iscolas comente amparu a pustis de àere pèrdidu domos issoro a càusa de sos atacos aèreos.
Difatis, logos de aprendimentu, oportunidade, giogu e disaogu pro sos pipios si sunt trasformados a sa lestra in rifùgios antiaèreos, mentras sas domos benint distrùidas e sas famìlias bogadas.
S’opressione de sos palestinesos at portadu Human Rights Watch a sa concrusione chi Israele est culpèvole de su crìmine de apartheid. Fortzis cunsiderare custa situatzione un’atu craru de violatziones de sos deretos umanos e de su grave impatu issoro subra sa salude mentale de sos minores, diat pòdere ispìnghere sa comunidade internatzionale a fàghere pressione subra Israele pro chi l’acabbet cun sa polìtica de sas demolitziones chi est andende a in antis fintzas in custu momentu chi semus alleghende. Siat sos piseddos palestinesos, siat sos piseddos israelianos mèritant seguridade e protetzione. Su modu mègius pro lòmpere a custu obietivu est cuntzèdere a sos palestinesos sos deretos umanos fundamentales issoro: una domo, unu traballu e su deretu a s’istùdiu e de si pòderent curare.