Imprentas 251 – Polìtica e Giòvanos in Itàlia

Imprentas
Imprentas
Imprentas 251 - Polìtica e Giòvanos in Itàlia
Loading
/

Imprentas 251 – Polìtica e Giòvanos in Itàlia

Imprentas
Imprentas
Imprentas 251 - Polìtica e Giòvanos in Itàlia
Loading
/

di Ivan Marongiu

SA PARTETZIPATZIONE POLÌTICA DE GIÒVANOS IN ITÀLIA

Partinde dae su 2002, sa Cummissione Europea at inauguradu sa gasi narada Youth Policy Strategy, un’ambitziosu pranu de riferimentu pro sas polìticas Europeas dedicadas a sos giòvanos. S’initziativa cheret  de promòvere “sa partetzipatzione de sos giòvanos in sa vida democràtica” pro  more de sustentare e nde garantire s’impignu sotziale e tzìvicu. Custa proposta mirat a atzione trasversale a 360°, sa cale base imbarat subra de tres pilastros: “Mobilitare, collegare e responsabilizare”.

Sos datos dimustrant chi, dae su 2010, s’interessu pro sa politica de sos giòvanos (15-24 annos) est creschidu meda: sa mèdia UE at registradu una crèschida dae su 40% a su 50% tra 2010 e 2017, gràtzias a s’impreu de Retes sotziales e dispositivos eletrònicos.

Mancari s’aumentu de s’interessu polìticu, sa pertzentuale de giòvanos eletores però est semper abbassendesi a  livellu Europeu (74% in su 2017). S’Itàlia, paris cun Malta, Àustria e Polònia, registrat sas prus artas partetzipatziones (80%), mentras sa situatzione prus  drammàtica si registrat in Irlanda, Lussemburgu e Tzipru (tra su 40% e 45%). In prus, pro su chi interessat sa rapresentàntzia de giòvanos in sas istitutziones Europeas, sa situatzione est negativa: bastas a pessare chi sa pertzentuale de Membros de su Parlamentu a suta de 30 annos o prus giòvanos est falada dae su 3,4% in su 2009 a su 1,9% in su 2014.

In una democratzia rapresentativa, est fundamentale fintzas mesurare àteros indicadores, comente s’apartenèntzia e adesione de sos giòvanos a sos partidos polìticos. Solu  su 7% de sa gioventude Europea faghet parte de unu partidu o assòtziu polìticu. In su 2018, sa pertzentuale mèdia Europea fiat de s’8% pro sos òmines contra su 6% de sas fèminas. S’Itàlia registrat unu calu detzisivu (dae su 7% in su 2011 a su 5% in su 2017), sa Germània una calada ancora prus allarmante (dae su 12% in su 2011 a su 5% in su 2017), sa Frantza su matessi (dae su 4% a su 2%), in fines s’Ispagna dae su 5% a su 2,5%.

Pro fortuna, sa partetzipatzione polìtica de sos giòvanos non si manifestat solu cun s’apartenèntzia a partidos polìticos: difatis b’at un’interessante indicatore, sa pertzentuale de giòvanos ativos in assòtzios polìticos informales e alternativos a sos partidos ufitziales. Sa pertzentuale a livellu europeu lompet a su 15% pro sos òmines, e a s’11% pro sas fèminas. S’Itàlia est segunda solu a s’Irlanda.

Ma custos datos non nos devent cantare vitòria. Difatis b’at una parte manna de giòvanos chi no ant perunu interessu pro sa polìtica. Sa majoria de sos disinteressados (70%) est rapresentadu dae sos giòvanos finas a sos 24 annos. Osservende sos datos chi mustrant comente sos piseddos tra 14 e 24 annos resurtant sos prus interessados a s’ativismu polìticu chi non a s’adesione a partidos polìticos, sa dimanda chi benit naturale est custa: est possibile chi sa farta de partetzipatzione de giòvanos in sa polìtica natzionale dipendat dae s’incapatzidade de riformare de s’atuale sistema polìticu?

Difatis sos giòvanos preferint falare in  pratza imbetzes de si cunformare a unu modu de fàghere polìtica chi oramai apartenet a  sas istitutziones ebbia. Sa resessida de Fridays for Future, su movimentu green chi si decrarat apartiticu, est meritu de sos istudiantes ghiados dae Greta Thunberg, chi mancari minorenne est  resèssida a faeddare in sa Cunferèntzia de sas Natziones Unidas subra sos cambiamentos climàticos de su 2018.

A parte su movimentu ambientalista, sos giòvanos oe falant a pratza cun sas banderas comente cussa cun sos colores de s’arcu de chelu (arcobaleno) chi apresentat sos deretos LGBTQ+, opuru cussas de su Black Lives Matter pro sos deretos de sos afroamericanos in sos Istados Unidos, e in su mundu, a pustis de sa morte de George Floyd dèvida a sa violèntzia de sa politzia americana.

Intre sas esperièntzias, sa partetzipatzione polìtica de sos under 35 b’est fintzas cussa de Yezers – Sa Startup de “Due Generatzioni” pessada cun s’intentu de afrontare sos disafios de su presente dende ispàtziu a su protagonismu de sos giòvanos. Naschida in Milanu in su 2017, apartitica e formada totu totu dae piseddos e piseddas chi apartenent a sas generatziones Y e Z, sa startup si proponet de unire sas energias e sas cumpetèntzias de giòvanos istudiantes e professionistas disigiosos de ofèrrere su contributu issoro a favore de una trasformatzione sotziale, econòmica e polìtica de su Paisu. Su progetu portat a in antis propostas cuncretas, initziativas e eventos de cunfrontu basadas subra sa tzitadinàntzia ativa. Dae su cuntrastu a su cambiamentu climàticu finas a sa valorizatzione de su talentu de giòvanos, s’obietivu est cussu de favorire s’isvilupu de una sotziedade prus ugualitària e sustenìbile acanta sos giòvanos potzant tènnere semper prus boghe in capìtulu.

In fines, est netzessàriu cunsiderare chi un’eventuale mancàntzia de rapresentatzione parlamentare de sos temas pro sos cales sos giòvanos s’adobbant podet e devet devènnere motivu de interessu pro reimbentare su sistema polìticu atuale. Pro fàghere custu serbit unu traballu importante de educatzione e de formazione. Osservende sos datos si cumprendet chi s’Itàlia podet podet galu fàghere meda pro sa formazione polìtica sos giòvanos, gasi de frunire trastos chi potzant istitutzionalizare sos temas pro sos cales si prenent sas pratzas. In Itàlia difatis sa pertzentuale de giòvanos tra sos 15 e sos 24 annos chi non traballant, non istudiaiant e non faghent peruna formazione  est de su 12 %, in cunfrontu a su 5,5% de sa Frantza e su 4,1% de sa Germània. Un’investimentu in sa preparatzione de sos giòvanos chi ammustrant interessu in cuddos temas chi sa polìtica natzionale a s’ispissu non resesset ancora a fàghere pròpios est custu de cale sas generatziones Y e Z netzèssitant, gasi de pòdere cumpètere cun s’atuale classe dirigente e rèndere sa partetzipatzione issoro non solu ativa ma fintzas gestionale, in unu clima polìticu chi diat devènnere avanguardista.

Pro fàghere custu unu ruolu fundamentale lu tenent sos mèdios de comunicatzione. Sunt sas televisiones, sos giornales, sas retes sotziales chi tenent a beru su podere de contare una polìtica diferente, cudda territoriale, de sas atziones positivas medas e ùtiles chi benint postas in campu dae sos tantissimi amministradores locales. Sunt medas sos cussigeris, sìndigos, assessores chi ogni die ponent coro e ànima pro chircare de tènnere un’impatu positivu in sos issoro comunos, creende oportunidades e servìtzios pro sos tzitadinos issoro. Servìtzios chi non benint comunicados, trasmìtidos e, duncas, sos amministradores, ultres a fàghere deliberatziones, promòvere progetet, adobiare sos tzitadinos devent ingegnarsi pro resèssere a contare tràmite sas retes sotziales, sas newsletter, sos volantinos, su chi faghent.

Cando movo custa acusa a chie traballat pro unu giornale o pro una televisione m’intendo rispòndere o: «Non sèbero deo su servìtziu de realizare»; opuru: «Sos datos nche narant chi sas noas negativas faghent prus audience». E tando deo mi pedo: «Non diat dèvere nch’èssere una pesada de responsabilidade in su sèberu de custu chi contemus e trasmitamus?».

De seguru, posca, est fintzas mancadu unu coladòrgiu de testimòngiu: sas generatziones pretzedentes no ant ischidu collire s’importu de sa formatzione de cuddas benidoras, sos inimigos majores pariant derrotados e, fortzis, nche s’est adagiati in s’aficu de su progressu. Totora, nointames calicunu esperimentu o episòdiu locale virtuosu, perunu partidu tenet un’iscola de formatzione istruturada. Tantissimi amministradores locales, una bia elègidos, s’agatant de soles o cun pagos predetzessores e collegas chi, armados de bona voluntade, los agiuant a s’orientare; ma, pro su prus, nche s’intendet solos in unu mare de lungaggini e de burocratzia.

Ma ca sa polìtica non pigat cussèntzia de s’istesiamentu chi at generadu intre sos giòvanos e non proat a furriare segada? Sa risposta a dolu mannu est simpre: oe b’at prus over 60 chi under 30 e su votu de sos under 30 est cunsideradu variàbile e imprevedibile. Nemos tenet su coràgiu de investire a beru subra de cudda ala de sa populatzione, ca est prus pagu numerosa e porrida prus pagu cunsensu.

Est sa famada “chistione generatzionale”: sos sèneghes possedint una richesa isbilantziada e in continu cresco respetu a cudda de sos prus giòvanos, chi imbetzes contina a si reduire, epuru non fatzamus àteru chi intèndere faeddare de pensiones.

Si sa polìtica cumintzaret a beru de sos giòvanos issos si diant intèndere interessados, diant chèrrere partetzipare. Custos duos puntos tenent una cosa in comunu: lu fàghere calicuna cosa ca praghet de prus a calicunu, porrida prus iscurtos o porrida prus votos. Si cumintzaremus a resonare totus, polìticos e giornalistas, in s’òtica de custu chi serbit e prus pagu de s’òtica de custu chi praghet, fortzis, sa polìtica diat tènnere una possibilidade in prus de interessare una generatzione disillusa e disincantata comente a sa mea.

Lascia un commento

Il tuo indirizzo email non sarà pubblicato. I campi obbligatori sono contrassegnati *