Imprentas 135 -Sant’Antoni de Padua, tra istorias e leggendas

Imprentas
Imprentas
Imprentas 135 -Sant'Antoni de Padua, tra istorias e leggendas
Loading
/

Imprentas 135 -Sant’Antoni de Padua, tra istorias e leggendas

Imprentas
Imprentas
Imprentas 135 -Sant'Antoni de Padua, tra istorias e leggendas
Loading
/

Imprentas 135   di Francesco Oggianu

Sant’Antoni de Padua, tra istorias e leggendas

Su 13 de lampadas Macumere est in festa pro Sant’Aontoni de Padua. Unu santu che benid festeggiadu in medas parte de sa Sardigna, cun missas solennes, partessiones e medas manifestaziones tradissionales. Sunu peroe in pagos a connoschere bene Sant’Antoni de Padua. S’ischid chi est naschidu a Lisbona, in Portugallu, accurzu a su 1195. SI nariad Fernando e custu est su nomene beru de Sant’Antoni, faghiad parte de una famiglia nobile de sos Buglioni. Cando haiad cumpridu sos bindighi annos est bintradu a faghere parte de sos canonicos regolares de Santu Austinu, primas a Lisbona e pustis a Coimbra. A pustis de s’essere dedicadu a sos istudios teologicos, scientificos e biblicos, had detzisu de intrare in sos padres frantziscanos de Coimbra, leande si nomene nou de padre Antoni. In su 1221, cando fid torrande dae unu viazzu in Marocco est approdadu in Italia e a Assisi had connoschiudu a Santu Frantziscu. Est pustis sighidu unu periodu inube Sant’Antoni had fattu su missionariu e preigadore zirande in tottue pro annunziare su messaggiu evangelicu e frantziscanu. Si est pustis istabilidu in Padua inube had sighidu s’attividade de preigadore. Su 13 de lampdas de su 1231 si ch’est mortu a Arcella, una iddighedda accurzu a P>adua, cando teniad solu 36 annos. Gregoriu IX, a un’annu dae sa morte, cumbintu de sa fama de sos tantos prodigios chi had fattu, lu had pruclamadu Santu. Sa Cresia in su 1946 lu had dichiaradu duttore de sa cresia universale.

Su 13 de lampdas de onzi annu benid festeggiadu in medas partes de sa Sardigna, ma in Macumere est diventadu su santu preferidu, tanto chi sos gruppos de zovanos, onzi annu li organizzana sa festa manna, cun sa treighina e cantu si poded faghere, in subra de su monte chi est bistadu intituladu a issu, su monte de Sant’Antoni. A Arbus su Santu benid onoradu cun missas sulennes e processiones, Pustis li faghene sa festa cun manifestaziones caratterizzadas dae ballos e musicas tradissionales sardos, ispettaculos pirotecnicos, degustaziones de piattos tipicos de su logu. In Macumere, a u pesperu de sa festa, su Santu de linna beni leadu dae sa cresia parrocchiale de Santu Pantaleo e leadu in partissione fintzas a su santuariu, in subra de su monte chi had leadu su nomene sou, chi prima si nariad su Monte de Sas Coas (prusu adainanti contamos s’istoria de Macumere dae documentos). Su 13 de lampadas benid celebrada sa missa sulenne cun sos cantos caratteristicos fattos dae sos c<orsos de Macumere. Si faghed una festa festa manna, a inube bi accudini zentoria dae tottu sa Sardigna. Su 14 de lampadas su Santu nde toprrad a falare a sa idda, accumpanzadu dae sa banda musicale e sos gruppos e cadderis in costumene e sos isparos de sos fusiles.

Subra de sa cresiedda in subra de su monte bi sunu bistadas fattas medas istorias e leggendas, chi noi como ricostruimos, leande sos iscrittos chi had fattu unu piseddu inzegneri de Macumere, Luisi Serra, , inzegneri informaticu chi traballad in su Cnr chi, in d’unu liberu, Theologica e Historia de sos annales de sa pontificia facultade teologica de sa Sardigna istampadu in su 2019, had fattu una regorta de documentos, pro custruire s’storia bera de Sant’Antoni de Padua.

De sa cresia de su monte Sas Coas si nde faeddad pro sa prima orta in d’una littera de su XVIII seculu. Dae sa guida pastorale de monsignor Antoni Nuseo, piscamu dae su 1639 a sos primo meses de su 1642, sa diocesi de Salighera had attraversadu unu paia de annos inube sa cattedra vescovile fid vacante fintzas a sa nomina de Pissente Austinu Claveria, de Bosa, dae sa segunda metade de su 1644 a su tres de maju de su 1652. Su vicariu vescovile fid s’arciprete Pedru Mannu de Salighera chi had rispostu a su devotu Sarbadore Senes su 21 de majiu de su 1644 a su postu de su prideru Juanne Matteu Pinna de Macumere, chi fid sostitutu de su notaiu e segretariu. Prima ancora Sarbadore Senes de Macumere e sa muzzere Frantzisca Sanna de Bororo, hana dimandadu a su piscamu s’autorizzazione pro fraigare a ispesas insoro una cresia in fora idda de podere dedicare a Sant’Antonia de Padua, in sa localidade de santu Mauru de Frida. Segundu sas ipotesis chi sun bistadas avanzadas dae sas sorres Corda, piaghed immaginare chi cussa localidade, accuirzu a sa funtana de Frida a pese de Monte de Sas Coas, eppad leadu su nomene da unu campagnolu solitariu o padre bizantinu, chi deditu a sa pastorizia, a s’agricoltura ma fintzas a s’alchimia e taumatologia chi bi dimoraiada.

Santu Mauru de Frida est citadu in sa littera cun sa curia e da cussa maridu e muzzere Senes e Sanna, hana ottennidu , in su 1650, su Jus patronatus cun su dirittu in perpetuum, pro issos e pro sos discententes in linea diretta, de nominare unu canonicu, cuarre sas funziones religiosas una orta a sa chida e sa festa in onore de su Santu cun sa garanzia di ponnere una dote cunsistente pro garantire su funzionamentu de sa cresia de campagna, ma fintzas su salariu pro chi deviad celebrare. Unu dirittu ottennidu a su cuminzu de su fraigu de sa cresia, in su mese de maju de su 1644 e congruida in su 1690. Nissunu had mai iscrittu o nadu pruite sos Senes e Sanna non hana mai nadu sos motivos pruite han creffidu faghere sa cresia in cussu logu. Chi su Monte Sas Coas fid istrategicu dae s’antighidade, pro sa posizione dominante est dae semper cuntesu tra sas biddas de macumere, Borore e Sindia, ca bi fid meda roba de cazzare e pro su linnamene. Tottu custu est distimonzadu dae sa presenzia, in subra de su monte, de unu nuraghe. Est Della Marmora chi faeddad de cussa cresia. Narad chi sa presenzia de un’attera istruttura chi como non bi est prusu.

Eppuru, fintzas in tempos de oe, si narad cun d’una leggenda populare chi sa cresiedda est bistada fraigada comente unu attu de fede dae su riccu e meda connottu proprietariu de medas terras de Macumere, connottu fintzas comente su conte de sas olias, don Sarbadore Antoni Pinna. Custu, chi fid giai cabbaderi di commenda pro haere ereditadu su titulu dae su babbu, s’avvocadu Sarbadore SIsinnio, grassias a 4 mizza prantas de olia tra prantas noas e innestos chi had fattu faghere dae s’ozzastru in 20 ettaros de sas campagnas de Duarche, su 23 de capidanni de su 1843 had fattu dimanda de podere tennere sos beneficios chi fin previstos de s’articulu 11 de s’edittu de sua maestade de su 3 de su mese de nadale de su 1806, dimandande su titulu de cavalieri e nobile. Titulos chi li sunu bistados cuncedidos in su 1845. Su fizzu mannu de s’avvocadu Sarbadore Sisinniu Pinna, mortu in su 1837 a custi fizzu de segunda muzzere de Juanne Battista Pinna de Macumere e Maria Martina Angela Sisinnia Scarpa de Bolotene, si narad chi fid un’abile imprendodore comente sos giagios e chi teniad a sas dipendenzias unu piseddu pastore mesu maccu chi si nariad Gavinu o menzus Bainzu.

Bainzu haiad contadu de aere bidu in sonnos un’omine iestidu de padre chi li had dimandadu de fraigare una cresiedda in onore sou subra su monte sas coas. Su conte Pinna, non ischinde chie podiad essere cuss’omine estidu de padre, had fattu contare a sa muzzere canti Bainzu haiad bidu in su sonnu. Sa femmina, chi teniad una istruzione ona, had connottu in cussu chi Bainzu had bidu in su sonnu, Sant’Antoni de Padua,e li had fintzas mustradi inube deviad essere fraigada sa cresiedda, accurzu a su nuraghe, in sapunta de su monte de sas coas. Ma custa tradizione orale cuntrastad, fintzas cun sos annos, cun sos documentos chi ponen sa data de su fraigu de sa cresiedda tra su 26 de lampadas de su 1644, chi fid bistada posta sa prima pedra e in su 1661, sa data inube est bennida cunfirmada pro sa terza orta su Jus Patronatus a Frantzisca Sanna, fiuda de Senes, a sa fizza Isabella Senes e sos eredes, dae su piscamu Sarbadore Mulas Pirella, in d’una visita a Borore.

Siad comente si siad, cussa cresia est bistada fatta in d’una zona bella de su monte tra Macumere, Borore e Sindia e chi dae semper sos macumeresos tenene cunservada comente unu tesoru. Est Sant’Antoni de Padua, chi si festeggiad onzi annu su 13 de lampadas, ma cun sa treighina chi cominzad su primi de su matessi mese e su 12 ch’enid leadu su Santu a palas, in su camminu intro ‘e montes, pro nde torrare a calare su 14 de lampadas, cando si faghed festad manna in zittade. Una festa a inube bi accudini peellegrinos dae medas partes de sa Sardigna.

   

 

Lascia un commento

Il tuo indirizzo email non sarà pubblicato. I campi obbligatori sono contrassegnati *