Imprentas 112 – Su treninu irde est torradu a partire ma…

Imprentas
Imprentas
Imprentas 112 - Su treninu irde est torradu a partire ma...
Loading
/

Imprentas 112 – Su treninu irde est torradu a partire ma…

Imprentas
Imprentas
Imprentas 112 - Su treninu irde est torradu a partire ma...
Loading
/

Su treninu irde est torradu a partire, ma bi chered dinari e interventos pro lu valorizzare

di Francesco Oggianu

A pustis de ses meses est torrande a viazzare su treninu irde, in sa linea turistica tra Macumere e Bosa. S’importante serviziu turisticu, gestidu dae sa cooperativa Esedra de Macumere, fid bistadu suspesu su mese de capidanni de s’annu passadu, cando bi est bistada s’impinnada de sos contaggios in tottu sa Sardigna. Su trenu had ripresu a viazzare su 21 de martu, sa prima die de su eranu, mancari onzi viazzu chi si faghed, benid fattu in sigresa, in su rispettu de sas normas contra a su Covid, emenadas dae su guvernu de Roma e dae sa Regione sarda. Intro de sa carrozza antiga marcada Bauchiero, de su 1913, tirada dae una motrice diesel, pro rispettare su distanziamentu, bi podene pigare solu 28 personas e non 52 comente si faghiada fintzas a duos annos faghed, cando non bi fid sa pandemia. Pro sos de sa cooperativa Esedra s’importante est chi si est ripresu a viazzare e si accuntentana de cussu chi fintzas a como li si est bistadu cuncedidu. Su 21 de martu si est viazzadu dae Macumere fintzas a Bosa.

Sa prima tappa est bistada fatta accurzu a sa cresia ezza cistercense de Santa Maria ‘e Corte, a Sindia, una de sas cresias prus bezzas de s’Europa. Si viazzu est sighidu èpercurrinde s’altipianu basalticu, poi si est bintradu in sos territorios sinzados dae s’antiga tradissione de sos pastores, cun d’una tappa a Tinnura e a Tresnuraghes, inube su trenu si est frimadu in sas istaziones bezzas e inube est bistada fatta sa degustazione de malvasia e durches de sa tradissione de sos massaios de cussa zona de sa Pianarza. Su tenu poi est bintradu in mesu de sas binzas de malvasia e atteros binos prelibados de sa zona, fintzas a arrivare a Bosa Marina. A Bosa bi sun bistadas sas bisitas in su centru istoricu e in su casteddu de Malaspina, chi incantad semprer chi bi andad, fintzas pro sa bellesa de sos postos e pro sa cal<idade de sos binos, in primu sa malvasia, chi enid consumada. Dae cue pustis est bistadu fattu su viazzu de sa torrada. A pustis de su primi viazzu, atteros nde su bistados fattos e atteros si nd’had a faghere, Si isettad s’istidu, cun s’isperanzia chi sa pandemia benzad posta a parte.

De trenos birde in Sardigna bi nde sunu battoro e tottas battoro tenene un intinerariu particulare. Bi est su treninu irde de Tempiu e Palau, cussu de Arbatax e Gairo, Isili Sorgono, Mandras e Seui e cussu tra Macumere e Bosa, una linea chi est bistada ricunvertida in su 1995, cando a viazzare bi fid sa caffettera Breda chi primu in su Sulcis. Sa linea pro sos passizzeris fid bistada serrada ca non bi fid prusu sa cumbenienzia. Est una linea panoramica chi est longa 46 chilometro chi, dae sos 500 metros de Macumere, che calad pianu pianu e , a pustis de Tresnuraghes, currinde che calad fintzas a su mare de Bosa, chi si poded azzunghere a pustis de haere attraessadu cussa chi li narana s’adde de sa malvasia, tra binzas e logos bellos, inube si podene assazzare sa cosas bonas de sa Pianarza. Su viazzu si faghed fintzas dae Bosa pro andare a Macumere. Est tottu in pigada. Su treni nd’essid dae so campos e dae sas mattas e arbules chi sun ceschidas in cussa zona. Nd’essid e attraessad unu panorama bellissumu, inube si poded amirare su mare e tottu sa costa de sa Pianarza. Dae su bracconeddu de su trenu si podere biere s’abbazia cistercense de Santa Maria ‘e Corte de su XII seculu e sas biddas, fintzas a cando non si biede prus su mare, ma su profilu de capu Marrargiu e Cabu Mannu.

Lassande su Marghine e sa Pianarza si poded andare a leare su treninu irde de Tempiu e Palau, unu percursu chi est longu 59 chilometros. Su trenu attraessad unu territoriu riccu de vegetazione, inube sa linea ferrada, sos pontes, sas istaziones e sas contoneras parene faghere parte dae sempre de cussu paesaggiu, chi est perfettamente inseridu in d’unu cuntestu a inube si bi poded arrivare slu cun sa ferrovia. Su trenu si ispostad pagu pagu, cunsentinde a chie viazzad de podere osservare e connoschere menzus su paesaggiu e sa vegetazione, chi mudad manu manu chi si andad adainanti. Sa matessi cosa si pode narrere de sa linea chi andad dae Arbatax e Gairo. Partinde dae su mare ozzastrinu, custu trenu attraessad paesaggios galanos in sa direzione de sa cadena de sos montes de su Gennargentu, chi est sa prusu arta de sa sardigna, chi abbaidada su lagu Flumendosa. In cussos 60 chilometros, su paesaggiu est una cosa chi mudad in d’onzi momentu tra montes e roccas cun sas formas prus isvariadas. Est veramente unu paesaggiu de incantu, comente lu est tottu s’ozzastra e solu viazzande subra de su trenu si podene amirare sos paesaggios incontaminados e inube si podene assazzare cosas bonas poduidas in sas campagna galanas de cussa parte de sa Sardigna.

Bi est fintzas su trattu de Isili- Mandas e Sorgono, chi est unu de sos prus bellos de sa Sardigna intrea. Pro che pigare in custu trenu si poded partire dae Casteddu, nde calare a Mandas dae inube partid su treninu irde chi curred pro 95 chilometro, cantu est longa sa ferrovia.. Custa tratta ferroviaria est gai galana chie bi had viazzadu , comente s’iscrittore ingressu David Herbert Richards Lawrence, in su mese de ennarzu de su 1921, in cumpanzia de sa muzzere chi mutiad Queen Bee, comente esseed un’abe. Sas impressiones de s’iscrittore a propositu de custu itinerariu si podene torrare a lezzere in su liberu Mare e Sardigna, inube si podene agatare suggestiones chi sun ancora validas. Custa terra- had iscrittu Lawrence- non assemizzad a nissunu atteru logu. Sa Sardigna est a foras dae su tempus e dae s’istoria, a propositu de s’isula nostra. E teniad rejone. Su trenu irde percurred ancora chi est oe cussos galanos pigadas e caladas de su Sarcidanu e sas montagnas aspras de sa Barbagia e de su Mandrolisai. Si passad accurzu a s’area archeologica de Santa Vittoria, in s’adde de su Riu Mannu, inube est bistadu fattu unu lagu artificiale de Is Barroccus, accurzu a su monte Texile, si attaessana pontes meravizzosos, comente s’imponente e elegante viadotto de Su Sammucu, gallerias chi sunu beras operas de arte de inzegneria.

in su 2018, prima de che finire su mandadu, sa Giunta Pigliaru a su cumandu de sa regione haiad dadu su via libera a sos finanziamentos pro podere incrementare sas linea e mezzorare sa retes, pro li dare una valenzia culturale e turistica e pro podere assigurare importantes intradas economicas. Su treninu irde, duncas poded faghere marciare fintzas su turismu. Sa regione b’had creidu e had ibistidu risorsas cun medas zeros, connoschinde sa valenzia culturale e turisticas. Su tesoreddu destinadu a sos investimentos, ma fintzas a sos interventos de manutenzione, ordinaria e istraordinaria, ifini de 35 miliones de euros de ispendere in tres annos, a partire dae su 2018. Si fid ragionadu fintzas pro sas prospettivas, prevendinde unu pianu pro su periodu longu, pro rendere sa rete ferroviaria prusu operativa e funzionale. Est una cosa chi haiad dimandadu s’Arst, pro podere valorizzare tottus sas lineas attraessadas dae su treninu irde. Si fid nadu fintzas de podere faghere creschere sos chilometros de sos percursos, arrivande a faghere assumancu 5o mizzas chilometros in tottue, pro podere faghere creschere su numeru de so viazzadores e faghee creschere sas bintradas in tottus sos territorios inube bi passad su trenu irde.

Cussu est bistadu unu passu importante, ma a tres annos dae sa frima de su protocollo, pagu est bistadu fattu. Intantu sa giunta Pigliaru, chi haiad ideadu custu passu importante pro valorizzare sas ferrovias turisticas, haiad finidu propiu in su mese de frearzu de su 2018, lassande tottu a sa giunta Solinas. mancari sos comitados pro su trenu irde paris cun sos comunes eppana sullecitadu sa giunta Solinas, de cussu inari chi fid bistadu promittidu dae sa Regione non s”ischidi ite fine eppad fattu. Carchi acconzu est bistadu fattu, ma nudda de prusu. Cando s’annu passadu si fid pensande de leare in manos tottu, est arrivada sa crisi sanitaria e sas cursas de sos treninos birde sunu bistadas suspesas. Carchi manutenzione est bistada fatta, ma de su raddoppiù de sos passezeris mancu a nde faeddare. Como, a pustis de ses meses, sos treninos birdes sun torrados a partire, cun s’isperanzia chi si pothad andare adainanti e si pothana faghere cantu fid bistadu istabilidu appena tres annos faghed.

Lascia un commento

Il tuo indirizzo email non sarà pubblicato. I campi obbligatori sono contrassegnati *