Imprentas 268 – Sos giovanos narana: chie manizzad meele si nde linghed sos poddighes

Imprentas
Imprentas
Imprentas 268 - Sos giovanos narana: chie manizzad meele si nde linghed sos poddighes
Loading
/

Imprentas 268 – Sos giovanos narana: chie manizzad meele si nde linghed sos poddighes

Imprentas
Imprentas
Imprentas 268 - Sos giovanos narana: chie manizzad meele si nde linghed sos poddighes
Loading
/

di Francesco Oggianu

Su futuru de medas zovanos est su mele de sas abes. Micheli, chi de annos nde tened solu 23, de una idda de su centru de sa Sardigna, inube sas campagnas sun bistadas devastadas dae sos fogos in custu istiu iddidu, dae cando si had leadu su diploma de informatica si est dadu a coltivare sa abes, lassande sos sonnos de diventare unu inzegneri informaticu e de perdere tempus e dinari pro frequentare s’universidade. Micheli est unu piseddu chi tened meda cussenzia e had cumpresu chi sos suos non podiana affrontare s’avventura de sos istudios de su fizzu, ca sas bintradas si unu medas abbassadas in custos urtimos annos de crisi, chi si est aggravada cun s’arrivu de sa pandemia. Michelu peroe non had timidu de faghere s’allevadore de abes. Anzis, dae minore est bistadu sempre appassionadu e lu cheriad faghere primas ancora de andare a sas iscolas superiores. Certu, menzus a si leare unu diploma, non s’ischid mai in sa vida. Micheli peroe gana de istudiare ndad tentu semprer paga. E gai a pustis chi s’est diplomadu, nde had faeddadu cun su babbu e cun sa mamma e li s’had nadu chi cherida faghere s’allevadore. Non s’allevadore de bestiamene cun baccas e erbeghes, ma s’allevadore de abes. Propriu cussa.

E gai had cominzadu, azzuadu dae su babbu chi had ispesu cantu podiad pro lu faghere partire e ponnere a disposizione de s’unicu fizzu mascru unu terrinu accurzu a sa idda, inube bi est puru s’abba e inube Antoni paris cun sas abes coltivad fintzas sas birduras, comente sas primates, chibudda, azzu, melinzanas e cantu atteru e pustis bi tene fintzas carchi arbure de fruttura e gai campad. Micheli como est diventadu fintzas isposu, cun d’una pisedda che est istudiande meighina. Ma custu piseddu pagu importada chi una die poded tennere unu muzzere duttore e tennere assiguradu su redditu. Issu narad chi chered campare dae sas abes, ca a pustis de alanzare carchi cosa est faghinde fintzas unu piaghere a s’ambiente, ca chenza sas abes non si poded andare adainanti. In pagos annos Micheli had fattu unu allevamentu importante e che lead su mele a sos produttores mannos de durches e cantu atteru e fid cominzande finas de assumere calincunu pro li dare una manu in custa attividde.

Sas abes sunu una risorsa e s’apicoltura benid insignada fintzas in s’universidade e sunu sos giovanos interessados maggiormente a custu allevamentu. Michelihad usufruidu fintzas de una legge regionale, approvada dae su cunsizzu regionale in su 2015. Custas sun sas finalidades: sa regione riconoschede s’apicoltura comente attividade agricula de interesse regionale pro sa cunservazione de s’ambiente naturale e de s’isviluppu sostenibile de sas produziones agriculas in cantu cuncurrente a garantire s’impollinazione naturale e sa biodiversidade ambientale. Est sa Regione cun sa legge chi disciplinada, tutelada ee valorizzada s’apicoltura e promovede sa salvgauardia de s’ispezia de sas abes, cun particulare riferimentu a sa razza de abes italianas e a sas popolaziones de abes de sa Sardigna chi sunu tipicas, sas natessis chi est allevande Micheli. S’abe est cunsiderada un animale de allevamentu de interesse zootecnicu e pro cussu si deve proteggere paris cun s’istadu sanitariu. Si garatini sas produziones e in su matessi tempus benini tutelados sos consumadores. Pro cussu sa conduzione zootecnica de sas abes, che benid jamada apicoltura, est cunsiderada a tottus sos effettos attividade agricula.

Sunu cunsuiderados prodottos agriculos su mele, sa chera de abe, sa pappa reale o sa gelatina, su polline, su propoli, su velenu de abes, sas abes e sa abes reginas, s’idromele, s’abbamele o saba de mele, s’aghedu de mele e tottus sos prodottos de su traballu, sa maturazione e su confezionamentu de su mele. Sa lezze poned ordine in d’onzi cosa pro chircare de iere zente chi cun su mele chircad de faghed dinari, mancari non osservande sas regulas o importante prodottos contraffattos dae s’estero. In cusutu casu su dizzu, chie manizzad mele si nde linghed sos poddighes andad bene. Micheli non chered faghere solu inari, ma chircad de dare a s’attividade sua un’impronta zusta chi osservad bene sas lezzes e chi pothad assigurare in sos mercados cantu issu produid in s’azienda agricola sua. un’azienda chi nde bistada pesada cun sacrifizios e cun meda passione chi peroe, su fogu mannu de sa fine de su mese de triulas c’had bortadu tottu in chisina, faghinde dannos mannos a poninche in su disisperu chie had iscumittidu in custa settore.

Su fogu had brusiadu tottu e si narad chi in tottu sa Sardigna eppad brusiadu 60 miliones de abes. Unu dannu mannu chi poded essere solu paagadu cun sos contributos a chie est impinnadu veramente in custu settore. Comente iscriede Mauro Pili in S’Unione Sarda, citande Albert Einstein, si sas abes che ispraini dae sa fazza de sa terra, a sos omines podene abbarrare solu battoro annos de vida. A Grassia Deledda bastaid de ponnere origa in d’unu truncu de arbure pro iscurtare a pustis contare sa natura de sa terra sua, cun su sonu de sas abes. A sa Sardigna, pro iscurtare comente est in salude, su respiru, s’ossigenu chi geenerad e consumad, li bastad de si rivolgere a sas abes. Sas rejones scientificas de s’importanzia de custos animales, chi sunu sas sentinellas de s’ambiente, si podere fagheere a mancu de sas centralinas pro ischire su gradu de inquinamentu de s’aria. Si sas s’abes non bi abbarrana chered narrere chi carchi cosa non est funzionande bene. In custa terra brusiada dae manos inciviles e dae assassinos, s’invocazione est sempre de prusu bortada a su chelu. Si narad chi fintzas sos elicotteros chi pro che occhire sos fogos bettana dae inartu aba salida, poded faghere dannos a sas abes. Comente si podede faghere?

Chenza sas prantas non bi podene essere sas abes e chenza abes non bi podene essere sas prantas. Chenza prantas non bi est s’ossigenu, benid a mancare sa cosa e mandigare e non si mandiga sanu. Sunu sos produttores de mele chi pro primos sun toccande pro manu cussu chi si est consumande in cussas aziendas agriculas de sos durches. Su mele sardu est duncas a rischiu. A faghere su disastru sun sos fogos, su disboscamentu, sos animales antagonistas e mancadsa forestazione noa. Pro cussu fintzas in Sardigna, s’allevamentu de Micheli est postu in perigulu non solu dae sos fogos , ma dae cussu mele chi est arrivande dae sa Cina. sa produzione mondiale de su mele creschede, fintzas a arrivare, segundu sos datos de sa Fao, a unu miliardu e 86 miliones de tonnelladas, cun prusu su 23 pro chentu. Unu datu chi non solu non podede faghere cuntentu nissunu, ma est fintzas unu perigulosu de sos avvertimentos. Tottu coincididi cun d’una crisi meda grae de sas produziones reales e cun d’unu aumentu xchenza preceedentes de sas mortes de sos casiddos in Europa e in America. Si narad, duncas, chi carchi cosa de istranu est suzzedinde in s’universu.

Sa Cina, muda muda, cun d’una pessima calidade de s’ambiente e inquinamentu mannu, resessidi a produere imponentes cantidades de mele. Onzi annu nde esportad prus de 500 mizzas tonnelladas, invadinde tottus sos mercados, fintzas cussu de sa Sardigna, battindeolo a costos bassos de produzione. Su risurtadu est iscontadu: che ruene sos prezios in tottu Europa. E gai su risurtadu rischiad de essere peus de sa profezia de Einstain, cun su fallimentu de su settore intreu de sas abaes in Sardigna e non solu. Si med chi si si si frimad sos allevadores de abes in Sardigna, si frimada sa natura de s’isula nostra. Si sas abes si cagliana si frimad su respiru de sa terra de Sardigna. Menzus a comporare mele sardu, pro cussu. Lu narad fintzas Micheli. Issu est faghinde una cosa seria e biede in sas abes animales chi cheren bene a issu e a sa zente sarda.Deo appo semper nadu chi dae su mele si campad- narad Micheli- non soe andadu a s’universidade ca soe istadu semprere cumbintu chi sas abes pothana criare ricchesa e pothana criare benessere non saolu a mie, a sa familla mia, ma a sa zente de tottu s’isula nostra. Como Micheli est impinnadu a torrare a faghere sos casiddos noso, chi sun bistados brusiados dae su fogu, cun s’isperanzia chi sas abes non siana iscaddadas e non torrene prusu.

 

Lascia un commento

Il tuo indirizzo email non sarร  pubblicato. I campi obbligatori sono contrassegnati *